گانگرن فورنیه یکی از نادرترین بیماری ها میباشد و درواقع یک نوع عفونت بافت در ناحیه تناسلی و نواحی نزدیک آن است؛ هنگامی این بیماری رخ می دهد که به دلیل کمبود جریان خون، بافت بدن یا عفونت باکتریایی کرده یا در حال مرگ است. این بیماری یکی از بیماری های جدی و اورژانسی است که در صورت درمان نشدن امکان مرگ فرد را دارد.
گانگرن فورنیه (فاشئیت نکروزان پرینه) اولین بار در سال 1883 توسط Alfred Fournier معرفی شد. این عفونت معمولا در جنس مذکر مشاهده میشود و در موقعیت های کمی در بانوان در قسمت لابیا رخ میدهد؛ همچنین این بیماری طیف سنی گسترده ای دارد که از کودکی تا پیری قابل مشاهده میباشد.
تشخیص بیماری
تشخیص دقیق گانگرن فورنیه توسط پزشکان با گرفتن اطلاعات از علائمی که در بیمار ایجاد شده، شروع میشود، اما تشخیص دقیق تر نیازمند نمونه برداری و انجام آزمایش های مربوطه از بافت میباشد. پزشک یک نمونه از بافت عفونی را برداشت میکند و به آزمایشگاه میفرستد تا روی آن آزمایش شود. آزمایش خون نیز به تشخیص بهتر کمک میکند.
آزمونهای تصویری نیز از دیگر آزمایش های کمک کننده به تشخیص پزشکی میباشد که عبارتند از :
- عکس رادیولوژی
- اسکن MRI
- سی تی اسکن
- سونوگرافی
علائم بیماری
در گانگرن فورنیه، بافت تحت تاثیر قرار گرفته، بعد از مرگ و تجزیه میشود. عفونت به سرعت گسترش مییابد و روی پوست لکههای قرمز بنفش یا آبی ایجاد میکند. علائم آن معمولا شامل موارد زیر است :
- تب
- ضعف
- کم خونی
- درد ناگهانی
- بوی نامبوع
- خشکی بدن
- درد و ورم در ناحیه
علائم و درد در ادامه بیماری شدید تر خواهد شد. این بافت ممکن است شروع به بویی بد کند که ناشی از خشک شدن یا فاسد شدن بافت باشد، ساییدن ناحیه تناسلی یا مقعدی صدای مشخصی ایجاد میکند که شبیه ترک خوردن است.
علائم شدید تر
- نارسایی عروق
- مرگ بافت
- شوک سپتیک (بدن نمیتواند فشار خون را نگه دارد)
علل ابتلا به بیماری گانگرن فورنیه
راههای ورود باکتریها، قارچ یا ویروسها معمولا مسئول یک مورد خاص هستند که منشا روده بزرگ، مجاری ادراری و پوستی هستند.
- دیابت
- چاقی شدید
- سابقه سو مصرف الکل
- HIV
- سرطان رکتوم
- عفونت مثانه و ادراری
درصد و میزان شیوع
ابتلای این بیماری در مردان شایعتر است اما در زنان و به طور خیلی نادر در کودکان نیز رخ میدهد، این بیماری در مردان ۱۰ برابر بیشتر از زنان مشاهده میشوند، عمدتا در مردان ۶۰ یا ۷۰ سال به بالا دیده میشود. بیماریهای خاصی که سیستم ایمنی را ضعیف میکنند میتوانند خطر عفونت را افزایش دهند. ۷۰ درصد افراد مبتلا، دیابت دارند و حداکثر ۵۰ درصد الکلی هستند.
گانگرن فورنیه در زنان
این نوع عفونت در زنان بسیار کم رخ میدهد و محل عفونت غالبا چینهای خارجی بافت در ورودی واژن است که لابیا نام دارد و معمولا به علل زیر است:
- عفونتهای مجاری ادراری
- عفونت مثانه
- پیرسینگ
- جراحی برداشتن رحم
- آبسه
گانگرن فورنیه در کودکان
این بیماری در کودکان بسیار نادر است اما ممکن است در آنها هم بوجود آید. عواملی که ممکن است باعث آن شود:
- ختنه
- نیش حشرات
- عفونت سیستمیک
پیشگیری از بیماری گانگرن فورنیه
مراقبت های لازم و انجام های درست و مداوم برخی اعمال میتواند شما را تا حد زیادی از ابتلا به این بیماری ایمن کند.
- اگر دچار دیابت هشتید، اندام تناسلی و نواحی اطراف آن را برای وجود هر گونه علائم مشکوک ازحمله زخم، ورم و… بررسی کنید
- کاهش وزن خود در صورت دچار بودن به اضافه وزن بیش از حد و یا چاقی
- استفاده از تنباکو و الکل، میتواند به عروق خونی صدمه بزند و احتمال ابتلا به بیماری را افزایش دهد
- مراقبت و تمیز نمودن مداوم زخم های باز
درمان گانگرن فورنیه
در مورد بیماری گانگرن مهمترین موضوع درمان فوری است، هر چه این بیماری سریعتر تشخیص داده شود و روند درمان شروع شود، درمان موفقتر و عوارض آن کمتر خواهد بود. استفاده فوری از آنتی بیوتیک قوی قبل از هرگونه اقدام با تجویز پزشک مخصوص برای از بین بردن عفونت ضروری است؛ در گام بعد دبریدمان را برای برداشتن کامل پوست یا بافت مرده انجام میگیرد. پزشک باید تا حدی از بافت مرده را بر دارد تا مطمئن شود، عفونت گسترش نمییاد.
اکسیژن درمانی
این روش شامل قرار گرفتن بدن در معرض اکسیژن ۱۰۰ درصد یا اکسیژن خالص است. اکسیژن خالص به جلوگیری از رشد باکتریها کمک میکند، باعث کاهش آسیب عروق خونی و بهبود زخم میشود. گرچه درمان با اکسیژن برای این بیماری روشی قابل بحث است زیرا هیچ آزمایش بالینی استفاده از آن را تایید نمیکند.
جراحی
گاهی اوقات جراحی تنها گزینه درمان این بیماری است. در حالت نرمال، بیمار بعد از تشخیص به بیماری میتواند عمل شود تا از برداشتن پوست و بافت بیشتر پیشگیری کند. گاهی اوقات پیوند پوست یا سایر جراحیهای پلاستیک برای بازسازی بافت صدمه دیده استفاده میشود.